De Gierzwaluw is bij ons van eind april tot augustus; het is een trekvogel die zuidelijk van de evenaar overwintert. Op warme lente- en zomeravonden vliegen ze krijsend rond boven de stad. Wie kent die sikkelvormige silhouetten niet die het gierende gekrijs voortbrengen?
Ze zijn nagenoeg geheel donkerbruin, alleen is een lichte keelvlek te onderscheiden. De Gierzwaluw is bij ons van eind april tot augustus; het is een trekvogel die zuidelijk van de evenaar overwintert.
Gierzwaluwen brengen nagenoeg hun hele leven in de lucht door, hun lichaamsbouw is daar ideaal voor. De vlucht is afwisselend met lange glijfases, waarbij die sikkelvorm goed van pas komt, de vleugels zijn aerodynamisch perfect om lang te zweven en zo energie te besparen. Ze zoeken hun voedsel in de vlucht en ze slapen er.
En soms paren ze er ook, steller dezes is daar boven Meijendel getuige van geweest. Dan vindt er een spectaculaire achtervolging plaats met als 'hoogtepunt' de paring in de vlucht. Paren op het nest gebeurt overigens ook, na een uitgebreide poetsbeurt van elkaars verenpak. Ze maken het nest -vaak in een kolonie- onder dakpannen, in schuren of kerktorens, in muurspleten etc.; ze schromen er niet voor nesten in te pikken van mussen of spreeuwen. Het nest wordt gebouwd van stro, gras en veren dat met speeksel wordt vastgemetseld. Er komen 2-3 eieren in, beide ouders broeden en voeren de jongen met in de lucht gevangen insecten zoals muggen en nachtvlinders. Vrouwtjes en jongen brengen de nacht op het nest door, mannetjes blijven in de regel buiten.
Taxonomie. Er zijn verschillende 'zwaluwen' te vinden in Nederland. Deze Gierzwaluw zit in de familie Apodidae uit de orde Apodiformes ('Gierzwaluwachtigen') en is eigenlijk helemaal geen zwaluwsoort maar meer verwant aan de kolibri. Boerenzwaluw, Huiszwaluw en Oeverzwaluw behoren tot de familie der Hirundinidae en zijn daarmee 'echte zwaluwen'. Dan is er ook nog de Nachtzwaluw en die is in taxonomische zin evenmin een 'echte zwaluw' maar behoort tot de familie Caprimulgidae, de nachtzwaluwachtigen.
De Gierzwaluw behoort tot de ecologische groep soorten van bebouwing en overig en het broedresultaat wordt in de BMP-verslagen bij die groep besproken.
Grafiek is gebaseerd op het Meetnet Broedvogels (BMP). Weergegeven is de jaarlijkse index van de broedpopulatie en de trendlijnen. Voor een interactieve grafiek van de trend en optioneel wat spreidingskaarten van Sovon klik hier of op de grafiek
Gierzwaluwen broeden in Nederland alleen binnen de bebouwing, veelal in losse kolonies. De aantallen zijn lastig vast te stellen door de aanwezigheid van grote aantallen niet-broedende vogels, het kortstondige bezoek aan nestplekken en andere inventarisatieproblemen. Ook de aantalsontwikkeling is onduidelijk, al is een afname bekend van ingrijpend gerenoveerde wijken en gebouwen. De verdwijning van kolonies alhier kan echter (ten dele?) gecompenseerd zijn door een meer verspreide (en minder opvallende) vestiging elders (bron: Sovon). ↑ top
Vogelzang en/of andere -geluiden
Klik de knop om zang of geluid direct af te spelen.
Gierzwaluw - opname: Jarek Matusiak [xeno-canto]
Geluiden zoeken op het internet.
In de vogelgids van staan geluiden van de Gierzwaluw.
Ook op waarneming.nl zijn van de meeste soorten geluidsfragmenten te vinden. Zoek ze via deze link.
Xeno-canto is een website waar geluidsopnames van vogels uit de gehele wereld worden gedeeld. Zoek er naar geluiden van de Gierzwaluw
via deze link wordt Nederland als zoekgebied ingesteld.
via deze link wordt een onbeperkt zoekgebied ingesteld.
Gierzwaluw
staan geluiden van de Gierzwaluw.
zang ↓
